Inleiding
Met de opkomst van plug-and-play zonnepanelen wordt het voor bewoners van appartementen steeds aantrekkelijker om zelf duurzame energie op te wekken. Deze zonnepanelen kunnen eenvoudig in een stopcontact worden gestoken, wat vooral handig is voor mensen zonder eigen dak
Hoewel plug-and-play zonnepanelen een toegankelijke manier bieden om duurzame energie op te wekken, zijn er aanzienlijke nadelen en gevaren verbonden aan het gebruik ervan in appartementen. Dit advies bespreekt waarom het verstandig is om de installatie van plug-and-play zonnepanelen te verbieden en dit op te nemen in het reglement van interne orde.
Plug-and-play zonnepanelen zijn toegelaten vanaf 17 april 2025.
Aandachtspunten en gevaren
⦁ Beperkte Prestaties: Plug-and-play zonnepanelen zijn vaak minder efficiënt dan vaste zonnepanelen. Ze kunnen meestal slechts een beperkt aantal panelen ondersteunen per stopcontact, wat resulteert in lagere energieopbrengsten. Bovendien zijn ze vaak niet optimaal georiënteerd, wat de efficiëntie verder vermindert. De terugverdientermijn varieert van 4 tot 5 jaar.
⦁ Geen injectievergoeding: In tegenstelling tot vaste zonnepanelen, geven plug-and-play zonnepanelen geen recht op een terugleververgoeding voor de opgewekte stroom. Dit betekent dat bewoners geen financiële compensatie ontvangen voor de elektriciteit die ze injecteren, wat de economische voordelen van deze systemen beperkt.
⦁ Brandgevaar: Er is een aanzienlijk risico op brand als de zonnepanelen niet correct worden geïnstalleerd of als er te veel panelen op één stopcontact worden aangesloten.
⦁ Veiligheid van het Net: Plug-and-play zonnepanelen moeten voldoen aan veiligheidsvoorschriften om de stabiliteit van het elektriciteitsnet niet in gevaar te brengen. Volgens de Synergrid-voorschriften moeten plug-and-play zonnepanelen voldoen aan de C10/26-homologatievereisten, wat inhoudt dat ze een CE-markering en een EU-conformiteitsverklaring moeten hebben. Daarnaast moeten deze systemen automatisch uitschakelen bij stroomuitval en mogen ze maximaal 600W per stopcontact aansluiten om overbelasting te voorkomen.
⦁ Weersomstandigheden: Plug-and-play zonnepanelen kunnen wegwaaien tijdens een storm als ze niet goed zijn bevestigd. Dit kan niet alleen schade veroorzaken aan de zonnepanelen zelf, maar ook aan andere eigendommen en kan gevaar opleveren voor bewoners en voorbijgangers.
⦁ Verzekeringsproblemen: Plug-and-play zonnepanelen zijn een privatieve aangelegenheid en daarom niet verzekerd onder de blokpolis. Elke gebruiker moet melding maken aan zijn eigen inboedelverzekering.
⦁ Esthetische Impact: De zichtbaarheid van plug-and-play zonnepanelen kan het esthetische karakter van het gebouw aantasten. Dit kan leiden tot klachten van bewoners en kan de waarde van het gebouw negatief beïnvloeden.
⦁ Elektrische Keuring en Verzekering – AREI-keuring: Volgens de nieuwe regelgeving moeten plug-and-play zonnepanelen een geldige keuring ondergaan volgens het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI). Dit zorgt ervoor dat de installatie voldoet aan de veiligheidsnormen en correct is uitgevoerd.
⦁ Aanmeldingsplicht: Gebruikers van plug-and-play zonnepanelen zijn verplicht deze aan te melden bij de netbeheerder Fluvius. Bij deze aanmelding moet een geldig AREI-keuringsverslag en een duidelijk eendraadschema van de installatie worden ingediend.
⦁ Wetgeving en Uitzicht van het Gebouw: De installatie van plug-and-play zonnepanelen kan het uitzicht van een appartementsgebouw aanzienlijk veranderen. Volgens de Belgische wetgeving op mede-eigendom zijn er strikte regels en procedures die gevolgd moeten worden bij wijzigingen aan het gebouw. Elke wijziging van het uitzicht van het gebouw moet worden goedgekeurd door de Vereniging van Mede-Eigenaars (VME) met een meerderheid van 3/4 van de stemmen. Het is belangrijk te benadrukken dat het plaatsen van Plug and Play zonnepanelen zonder toelating van een beslissing van de algemene vergadering niet zijn toegestaan.

Aanbeveling
Het is voor de syndicus en de VME onmogelijk om alle bovenstaande gevaren zoals ontbrekende elektrische keuring, overbelasting, brandgevaar, correcte installatie, verzekering risico en andere te controleren en af te dwingen.
De nadelen en gevaren van plug-and-play zonnepanelen wegen zwaarder dan de voordelen in de context van appartementen. Het is daarom verstandig om de installatie te verbieden en dit op te nemen in het reglement van interne orde, zodat bewoners kunnen genieten van een veilige en goed beheerde woonomgeving.